Stymulacja wibracyjna w rehabilitacji kończyny górnej w przewlekłym udarze

Celem amerykańskich badaczy była ocena wykonalności rękawicy zapewniającej mechaniczną stymulację wibrodotykową (vibrotactile stimulation – VTS) ręki, jak i potencjału rehabilitacyjnego rękawicy VTS w przywracaniu funkcji ręki u osób z przewlekłym udarem mózgu.

• Rękawica VTS poprawiła skórną percepcję dotykową,
• zmniejszyła spastyczność palców, a także
• zwiększyła zakres ruchomości palca, łokcia i ramienia.

Opracowano na podstawie:

Wearable vibrotactile stimulation for upper extremity rehabilitation in chronic stroke: clinical feasibility trial using the VTS Glove. Seim CE, Wolf SL, Starner TE. J Neuroeng Rehabil. 2021 Jan 23;18(1):14.

Badana populacja

W badaniu wzięło udział 16 osób (w tym 5 kobiet) z udarem przewlekłym ze zmniejszoną ruchomością i percepcją dotyku w porażonej dłoni (wiek: 28-68 lat; okres od wystąpienia udaru: 1-13 lat).

Procedura badania

Przeprowadzono randomizowane, kontrolowane badanie z próbą podwójnie ślepą. 

Uczestnicy nosili aktywną/ wibrującą rękawicę VTS (patrz następna sekcja; grupa badana) lub taką samą, ale nie generującą wibracji (grupa kontrolna) trzy godziny dziennie przez osiem tygodni.

Funkcje rąk i ramion były mierzone w domach pacjentów oraz w lokalnych klinikach fizykoterapeutycznych raz w tygodniu. Testem Semmes-Weinstein Monofilament Exam (SWME) oceniano skórną percepcję dotykową. Badano percepcję nacisku na skórę w gramach. Im niższe masy były wyczuwane, tym percepcja była wyższa. Poziom spastyczności – opór biernego ruchu wywołanego mimowolnym napięciem mięśniowym – oceniano za pomocą Zmodyfikowanej Skali Ashwortha (Modified Ashworth Scale – MAS). Dowolny kątowy zakres ruchu (Active Range of Motion – AROM) służył do oceny upośledzenia ruchowego. Ponadto co tydzień uczestnicy wypełniali odpowiednie arkusze odnośnie stosowania rękawicy VTS, zawierające m.in. ich obserwacje i komentarze na temat urządzenia.

Wykorzystanie wibracji w badaniu

Rękawica VTS została zaprojektowana w celu zapewnienia stymulacji bodźcami wibracyjnymi w warunkach domowych. Użytkownicy mogli ją stosować, prowadząc swoje codzienne czynności. Rehabilitacja za pomocą VTS jest zatem niewymagająca wysiłku i „pasywna”.

Rękawica VTS to rękawica bez palców, z silnikiem wibracyjnym przymocowanym do każdego paliczka grzbietowego. Zapewnia stymulację skóry dłoni i ścięgien. Charakterystyki stymulacji ukierunkowano na mechanoreceptory skóry – w szczególności ciałka Paciniego – które najlepiej reagują na około 250 Hz, działając w zakresie częstotliwości 10-400 Hz. Stosowano wygodny, zmienny wzorzec wibracji.

Wyniki

Rękawica VTS wpłynęła na poprawę wyników badania metodą SWME, a więc na skórną percepcję dotykową, ponadto zmniejszyła spastyczność wg skali MAS w palcach oraz nieco zwiększyła zakres ruchomości AROM palca, łokcia i ramienia.

Komentarz

Ośmiotygodniowa wibroterapia z zastosowaniem rękawicy VTS wpłynęła na znaczącą poprawę percepcji dotykowej, ruchów dowolnych i spastyczności. Zatem stymulacja wibracyjna zastosowana do niepełnosprawnej kończyny za pomocą urządzenia “domowego” umożliwia stosowanie wibroterapii oraz badanie jej skutków poza środowiskiem klinicznym.

Więcej w: