Wibroterapia stosowana w pozycji leżącej na brzuchu, przez 21 dni (2 zabiegi dziennie), za pomocą Rehabilitacyjnego Aparatu Masującego Vitberg⁺ (RAM Vitberg⁺), jest obiecującą metodą poprawiającą kontrolę glikemii. Badania przeprowadzone w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Nowym Sączu wskazały na pozytywny wpływ terapii wibracyjnej na insulinooporność u osób z ryzykiem zachorowania na cukrzycę. W grupie badanych, ze stosowaną wibroterapią, zaobserwowano obniżenie stężenia insuliny na czczo, w związku z czym, poprawie uległy też wskaźniki HOMA-IR oraz HOMA%B (wskaźniki wrażliwości insulinowej).

Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu serii 21 zabiegów terapii wibracyjnej na poziom wskaźników metabolizmu węglowodanów, stosowanej u kobiet po 55 roku życia z historią hiperglikemii na czczo, w wywiadzie.

• 21 godzinych zabiegów wibroterapii wykazało średnie obniżenie stężenia insuliny o 58% (z 21,9±11,2 μIU/ml do 12,8±2,7 μIU/ml).
• Badanie wykazało znaczące obniżenie wartości wskaźników insulinooporności HOMA-IR (z 2,69±1,41 do 1,93±0,65) oraz HOMA%B (z 143,69 ± 60,57 do 125,80 ± 52,28)
• Wartość HOMA%S (z 48,82±28,57 do 56,33 ± 20,44) wzrosła, co świadczy o lepszej wrażliwości insulinowej.

Opracowano na podstawie:

Effect of vibration therapy on fasting glucose, insulin level and homa2 score in women with pre-diabetes history.
Piotrowska Anna, Tota Łukasz, Czerwińska Olga, Bigosińska Monika, Potok Halina, Cisoń Apanasewicz Urszula, Wrześniewski Krzysztof. Antropomotoryka Journal of Kinesiology and Exercise Sciences  JKES 81 (28): 11-19, 2018

Badana populacja

Badaniami objęto grupę kobiet po 55 roku życia z epizodami hiperglikemii w wywiadzie, uczestniczek Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Nowym Sączu, które wyraziły chęć udziału w projekcie badawczym. Wolontariuszki przydzielono losowo do grup: eksperymentalnej (n=25) i kontrolnej (n=25).

Procedura badania

Przed rozpoczęciem eksperymentu została przeprowadzona kwalifikacja lekarska. Wolontariuszki prowadziły dzienniki żywieniowe przez okres 5 dni (w tym jeden świąteczny), które analizowano następnie programem Dieta 5 (IŻŻ Warszawa). Na tej podstawie ustalono wartość odżywczą spożywanych posiłków. Badane zostały poproszone o nie zmienianie nawyków żywieniowych w czasie trwania projektu. Ocenę poziomu aktywności fizycznej wykonano za pomocą międzynarodowego kwestionariusza aktywności fizycznej – wersja krótka (IPAQ – short form). Do badań zakwalifikowano kobiety o umiarkowanym i niskim poziomie aktywności fizycznej. Za pomocą densytometru GE Healtcare Lunar Prodigy (USA) i metodą absorpcjometrii promieniowania rentgenowskiego, emitowanego w postaci dwóch wiązek – DEXA, (dual-energy X-ray absorptiometry) zbadano masę ciała, zawartość procentową i masę tkanki tłuszczowej, beztłuszczową masę ciała oraz masę kostną. Przed rozpoczęciem serii zabiegów oraz po 10 i 21 dniu trwania projektu zostały pobrane próbki krwi żylnej, z żyły w zgięciu stawu łokciowego. U wszystkich badanych oznaczono poziomy glukozy i insuliny na czczo oraz morfologię krwi obwodowej. Dla każdej z badanych obliczono współczynniki HOMA2_IR,  HOMA%B oraz HOMA%S.

Wykorzystanie wibroterapii w badaniu

Terapia wibracyjna została przeprowadzona z wykorzystaniem Rehabilitacyjnego Aparatu Masującego RAM Vitberg⁺ (wyrób medyczny klasy IIa) o częstotliwości  20-52 Hz, amplitudzie 0,1-0,5 mm w czasie 30 minutowego zabiegu. Grupa kontrolna otrzymywała identyczne zabiegi z wykorzystaniem specjalnie przygotowanych modułów placebo (Vitberg, Nowy Sącz), w których dokonano modyfikacji elementów wykonawczych.

Wyniki

Do projektu zaproszono kobiety z epizodami hiperglikemii w wywiadzie, lecz ich stężenia glukozy nie mogły stanowić o pełnoobjawowej cukrzycy (ta diagnozowana jest przy co najmniej dwukrotnym uzyskaniu wyniku przygodnej glikemii ≥11,1 mmol/l, lub glikemii na czczo ≥7,0 mmol/l) i zakwalifikowano do grupy kontrolnej i eksperymentalnej. Badania wstępne wykazały, że uczestniczki obu grup miały poziomy glikemii o średnich wartościach: 5,73±0,41 mmol/l (grupa eksperymentalna) i 5,64±0,51 mmol/l (grupa kontrolna) oraz poziomy insulinemii o średnich wartościach: 21,9±11,2 μIU/ml (grupa eksperymentalna) i 20,5±9,1 μIU/ml (grupa kontrolna). Oznacza to, że nie było istotnej statystycznie różnicy pomiędzy grupami. W 10-tym dniu eksperymentu wartości te dla grupy eksperymentalnej i kontrolnej nadal pozostawały na zbliżonych poziomach (odpowiednio: 5,78±0,48 oraz 5,61±0,46 mmol/l dla glukozy, dla insuliny: 18,4±8,9 oraz 20,2±14,4 μIU/ml).

Znamienne statystycznie obniżenie się poziomu insuliny na czczo zaobserwowano na końcu badania (z 21,9±11,2 μIU/ml do 12,8±2,7 μIU/ml).

Zmiana ta nastąpiła po 21 dniach, co potwierdza wcześniejsze doniesienia o konieczności wielokrotnego i regularnego stosowania zabiegów wibracyjnych w celu wygenerowania zmian wskaźników biochemicznych we krwi.

Komentarz

Insulina wiąże się ze swoimi receptorami na włóknach mięśni szkieletowych i umożliwia transport cząsteczek glukozy do wnętrza komórki i obniżenie stężenia tego cukru we krwi. Przewlekła hiperinsulinemia (zbyt duży poziom insuliny) wywołuje efekt odwrotny, prowadząc do insulinooporności, będącej podstawą rozwoju cukrzycy typu II. W świetle tych informacji, obserwowany w powyższych badaniach spadek insulinemii na czczo, wywołany regularnym wibrotreningiem może być stosowany jako forma profilaktyki przeciwcukrzycowej.

Drgania o niskiej częstotliwości, aplikowane ogólnoustrojowo, generują wzrost przekrwienia i metabolizmu mięśni oraz zwiększają zapotrzebowanie tej tkanki na glukozę. W organizmie większość glukozy i kwasów tłuszczowych jest pobierana i magazynowana właśnie przez mięśnie szkieletowe. Glukoza do mięśni szkieletowych dostaje się głównie przy pomocy transportera GLUT4, ponad 90% cząsteczek tego białka w warunkach podstawowych, znajduje się wewnątrz komórki, przez co jest ono nieaktywne. Trening fizyczny jest najsilniejszym bodźcem zwiększającym ekspresję GLUT4 mięśni szkieletowych, efekt ten może przyczynić się do poprawy działania insuliny i metabolizmu glukozy. Wibracja może prowadzić do zwiększenia ekspresji GLUT4 i poprawy kontroli glikemii. Działania niepożądane, takie jak hipoglikemia, dyskomfort i urazy układu mięśniowo-szkieletowego są rzadkimi powikłaniami dla zabiegów wibracyjnych.

Terapia wibracyjna stanowi świetne uzupełnienie lub formę pozwalającą na łagodniejsze wejście w prawidłowe nawyki, związane z aktywnością fizyczną i regularną formą wykonywania zabiegów i ćwiczeń, pozwalających na uaktywnienie mięśniowego utylizowania glukozy, krążącej w osoczu krwi.

Więcej w: