Wibracje całego ciała vs trening ekscentryczny lub brak interwencji w zapaleniu ścięgna Achillesa

Celem prezentowanych badań niemieckich naukowców było przetestowanie skuteczności 12-tygodniowego treningu wibracyjnego całego ciała (whole-body vibration training, WBVT) w leczeniu przewlekłego zapalenia ścięgna Achillesa. W celach porównawczych analizowano w tym kontekście także efekty 12-tygodniowego konwencjonalnego treningu ekscentrycznego lub brak interwencji terapeutycznej w tym okresie. Analizowano objawy bólowe, zmiany strukturalne oraz elastyczność i siłę jednostki mięśniowo-ścięgnistej ścięgna Achillesa i mięśnia trójgłowego łydki.

• Zarówno trening wibracyjny, jak i ekscentryczny zmniejszyły ból w środkowej części ścięgna, ale tylko trening ekscentryczny zmniejszył ból w połączeniu mięśniowo-ścięgnistym.
• Poprawa parametrów strukturalnych (sonograficznych) i zmiana siły mięśni były podobne po treningu wibracyjnym, jak i ekscentrycznym.

Opracowano na podstawie:

Whole-body vibration versus eccentric training or a wait-and-see approach for chronic Achilles tendinopathy: a randomized clinical trial. Horstmann T, Jud HM, Fröhlich V i wsp. J Orthop Sports Phys Ther. 2013 Nov;43(11):794-803. 

Badana populacja

Pięćdziesięciu ośmiu biegaczy rekreacyjnych (wiek: 25 – 55, średnio 46 lat) z chronicznym zapaleniem ścięgna Achillesa, spełniających odpowiednie kryteria.

Procedura badania

Uczestników badania losowo przydzielono do grupy 12-tygodniowego WBVT, 12-tygodniowego treningu ekscentrycznego lub do grupy kontrolnej bez interwencji w tym okresie. Ból i strukturę ścięgna oraz elastyczność i siłę mięśni oceniano na początku i po zakończeniu badania.

Objawy bólowe mierzono za pomocą wizualnej skali analogowej (visual analog scale, VAS) wynoszącej od 0 do 100 pkt, gdzie wskazanie 0 oznaczało brak bólu, a 100 – ból maksymalny. Zmiany strukturalne mierzono ultrasonograficznie.

Wykorzystanie wibracji w badaniu

WBV dostarczała platforma wibracyjna Galileo Fit (Novotec Medical GmbH, Niemcy). Stosowano częstotliwość wibracji od 13 do 21 Hz i amplitudę od 0,4 do 0,8 mm, czas podawania wibracji wynosił od 4 do 7 minut, przy czym parametry podnoszono w przedstawionych zakresach z czasem trwania terapii. Chociaż wcześniej donoszono, że częstotliwości wibracji powyżej 20 Hz wywołują zwiększoną wydajność mięśni i mogły by być tu wykorzystane, to jednak pacjenci z zapaleniem ścięgna Achillesa w badaniu pilotażowym nie najlepiej tolerowali częstotliwości wibracji powyżej 21 Hz.

Wyniki

WBVT, jak i trening ekscentryczny obniżyły objawy bólowe w środkowej części ścięgna. Przed interwencjami poziom bólu wynosił 72,9 ± 31,4, 69,0 ± 33,6 lub 62,6 ± 28,5 na skali VAS, odpowiednio w grupie WBVT, po treningu ekscentrycznym lub w grupie kontrolnej. Po interwencjach, odpowiednio: 35,4 ± 32,1, 22,6 ± 27,8 lub 45,1 ± 31,4 i był statystycznie istotnie mniejszy (p < 0,05) w każdej grupie względem poziomu przed interwencjami.

W połączeniu mięśniowo-ścięgnistym obserwowano obniżenie bólu jedynie w grupie z treningiem ekscentrycznym. Przed interwencjami poziom bólu wynosił 33,6 ± 31,4, 47,0 ± 36,1 lub 18,7 ± 24,3 na skali VAS, odpowiednio w grupie WBVT, po treningu ekscentrycznym lub w grupie kontrolnej. Po interwencjach, odpowiednio: 34,4 ± 34,2, 16,4 ± 24,1 lub 39,3 ± 31,4. Zatem po WBVT nie uzyskano zmiany poziomu bólu w połączeniu mięśniowo-ścięgnistym, w porównaniu do 66,6% redukcji bólu po treningu ekscentrycznym oraz 73,3% wzrostu bólu w grupie kontrolnej.

W przypadku większości parametrów ultrasonograficznych poprawę u większości uczestników zaobserwowano w grupie WBVT, jak i, w mniejszym stopniu, po treningu ekscentrycznym. Nie było jednak różnic istotnych statystycznie między grupami (p > 0,05).

Komentarz

Autorzy konkludują prezentowane badanie stwierdzeniem, że trening wibracyjny może być alternatywą lub terapią uzupełniającą przewlekłego zapalenia ścięgna Achillesa u pacjentów, którzy nie reagują dobrze na konwencjonalny trening ekscentryczny.

Więcej w: