Trening wibracyjny kończyny górnej, pozytywnie wpłynął na rozciągliwość tkanek miękkich,  poprawiając aktywny wyprost nadgarstka i wyprost wszystkich palców.

W artykule opisano przypadek 30-letniego mężczyzny, przyjętego do szpitala, z licznymi ranami szarpanymi lewego przedramienia. W postępowaniu terapeutycznym po zabiegu włączono wibroterapię. Terapia wibracjami może być przydatnym narzędziem do przyspieszenia gojenia tkanek bez spowalniania regeneracji więzadeł. Celem niniejszego doniesienia było podkreślenie, że terapia wibracyjna poprawiła zakres ruchu, rozciągliwość tkanek miękkich w nadgarstku oraz przedramieniu, i spowodowała odzyskanie możliwość wyprostu palców i nadgarstka.

Niniejsze badanie opisuje wpływ treningu wibracjami o wysokiej częstotliwości na powrót do zdrowia po poważnym urazie lewego przedramienia.

• Po zastosowaniu wibracji nastąpiła istotna poprawa pasywnego i aktywnego ruchu lewej kończyny górnej.
• Po zakończeniu terapii zakres ruchu stawu bliższego międzypaliczkowego palca serdecznego poprawił się o +14°, a stawu bliższego międzypaliczkowy małego palca o +38°.
• Aktywny wyprost każdego stawu poprawił się od -2° i +36° ze średnią równą +16°.
• Aktywny wyprost nadgarstka poprawił się o 33°, z +12 do +45°.
• Uzyskana poprawa zakresu ruchu pacjenta zachęca do dalszych poszukiwań nad wpływem wibracji na tkankę miękką.

Opracowano na podstawie:

A case report on the use of vibration to improve soft tissue extensibility after major trauma. Brewin M.P., Bexon C.J., Tucker S.C. Journal of Hand Therapy : Official Journal of the American Society of Hand Therapists, 04 May 2017, 30(3):367-371

Badana populacja

Trzydziestoletni mężczyzna został przyjęty do szpitala z obrażeniami nadgarstka i przedramienia, ze 100% podziałem tętnicy promieniowej i łokciowej, nerwów pośrodkowych i łokciowych w nadgarstku i przedramieniu.

Procedura badawcza

Wszystkie mięśnie zginacza głębokiego palców i mięśni zginacza powierzchownego palców zostały odbudowane za pomocą połączenia palca małego i serdecznego. Odbudowano także zginacz łokciowy nadgarstka, natomiast nie udało się zregenerować zginacza promieniowego nadgarstka z powodu złego stanu tkanek. Za pomocą przeszczepu skóry pobranej z uda pokryto uszkodzenia nad brzuścem mięśniowym. W trzecim miesiącu po urazie pacjenta przyjęto do centrum rehabilitacyjnego, w którym terapia koncentrowała się na przywróceniu rozciągliwości tkanek miękkich. Zakres ćwiczeń terapeutycznych ręki, poprawiających rozciągliwość tkanki miękkiej, obejmował rutynowe stosowanie elastycznej taśmy w celu zmiękczenia blizn, masaż, regularne rozciąganie bierne i ortezy. Program rehabilitacyjny obejmował dodatkowo fizjoterapię jak i terapię zajęciową przez pięć i pół godziny dziennie. Pacjent poza szpitalem, spędzał większość czasu w pracowni przemysłowej, pracując nad wieloma projektami stolarskimi, sklasyfikowanymi od lekkich do cięższych zadań. Obejmowało to zakres czynności takich jak: kucie, szycie ręczne, używanie śrubokręta oraz wiertarek a także urządzeń do obróbki drewna. Wszystkie czynności obejmowały pracę nad siłą chwytu, przywróceniem funkcji dłoni oraz uczenia się jak używać kończyny górnej po utracie, znaczącej ilości czucia.

Wykorzystanie wibracji w badaniu

Terapeuci stosowali wibracje na tkankę bliznowatą z maksymalnym rozciągnięciem tkanek zginacza i z maksymalnym wyprostem palców i nadgarstka. Wibracje były przekazywane przez ręczne wykorzystanie szlifierek pneumatycznych w warsztatach stolarskich lub przez umieszczenie dłoni na płycie wibracyjnej do godziny dziennie. Płyta wibracyjna pracowała z częstotliwością 30 – 50 Hz i amplitudą równą od 1,5 – 2 mm. Początkowo, godzinne działanie szlifierki w obrębie zakładu stolarskiego zostało wykorzystane do poprawy chwytu dłoni. Jednak, zarówno terapeuci jak i sami pacjenci zauważyli korzyści, wynikające z wibracji. Zauważono, że prostowanie nadgarstka uległo poprawie po używaniu wibracyjnego narzędzia i że ich blizna na przedramieniu była bardziej miękka. Szlifierka pneumatyczna działa na niskiej amplitudzie i wysokiej częstotliwości. Pacjent korzystał regularnie ze szlifierki i płyty wibracyjnej, jako części jego programu rehabilitacyjnego.

Wyniki

Przez cały okres regeneracji, czucie było monitorowane za pomocą badania włóknem Semmesa Weinsteina, by zmierzyć próg dotyku. Pacjent wykazywał wolną, równomierną poprawę w czuciu, co było zgodne z rozmiarem urazu nerwu pośrodkowego i łokciowego. Po zastosowaniu wibracji (zwłaszcza podczas używania szlifierki) nastąpiła istotna poprawa w zakresie ruchu kończyny górnej. Zakres ruchu kończyny oceniono zarówno pasywnie jak i aktywnie za pomocą goniometru. Początkowo, pacjent miał całkowicie odizolowany pasywny zakres ruchu we wszystkich stawach, z wyjątkiem stawu międzypaliczkowego bliższego palca serdecznego i stawu małego palca. Po zakończeniu terapii staw bliższy międzypaliczkowy palca serdecznego poprawił się z -22° do -80° a s małego palca z – 44° do -60°. Aktywny wyprost każdego stawu wahał się od -2° i +36° ze średnią równą +16°. Całkowity aktywny wyprost każdego palca wykazał znaczącą poprawę w szczególności w stawie śródręczno-paliczkowym i bliższym międzypaliczkowym. Aktywny wyprost nadgarstka poprawił się o 33°, z +12 do +45°.

Komentarz

Celem terapii zajęciowej i sesji fizjoterapii była poprawa wszystkich aspektów funkcji kończyny górnej po urazie. Po zastosowaniu terapii wibracyjnej uzyskano poprawę zakresu ruchu, dzięki czemu pacjent uniknął kolejnej operacji. Z terapii prowadzonych w klinice rehabilitacyjnej, wielu innych pacjentów stwierdziło, że po zastosowaniu wibracji ich wyprost nadgarstka uległ poprawie. Zachęca to do dalszych poszukiwań odpowiednich badań na temat wpływu wibracji na tkankę miękką.

Więcej w:

Autor opracowania: dr Monika Bigosińska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu