Prognozy International Diabetes Federation (Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej) są niepokojące. Wskaźniki wzrostu zachorowań na cukrzycę sugerują, że w 2045 r. liczba ta wzrośnie z 425 milionów (w 2017 r.) do 629 milionów. To wzrost o prawie 50%!^[1]. Jak bronić się przed skutkami i powikłaniami tej podstępnej choroby. Jak wspomóc gojenie ran w cukrzycy?

Cukrzyca w liczbach

Z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że z roku na rok w zastraszającym tempie przybywa chorych, u których diagnozowana jest cukrzyca. Szacuje się, że w Polsce na tą podstępną chorobę cierpi ponad 2 miliony osób, z czego 25% pozostaje niezdiagnozowana^[2]. Gojenie ran w cukrzycy jest bez wątpienia jednym z ogromnych wyzwań medycyny.

Dziesiątki milionów ludzi cierpi z powodu powikłań cukrzycy, a choroba ta jest uznawana za jedną z wiodących przyczyn niepełnosprawności wśród osób starszych.

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na cukrzycę typu II czyli cukrzycę insulinozależną choruje 95% cukrzyków^[3].

Trudne gojenie ran w cukrzycy – jakie są przyczyny?

Cukrzyca  upośledza układ krążenia – dochodzi do przyspieszonego odkładania się tzw. blaszek miażdżycowych, co z kolei utrudnia prawidłowy przepływ krwi. Spowolnione krążenie sprawia, że do komórek nie dociera odpowiednia ilość tlenu i substancji odżywczych.

Ponadto pojawiają się powikłania ze strony układu nerwowego, tzw. neuropatie. Są to uszkodzenia nerwów, objawiające się drętwieniem i zaburzeniami czucia. Chory pozbawiony czucia w stopach nie zauważy pojawiania się odcisków, które przeistoczą się w pęcherze, a następnie w otwarte rany.

Aby rana mogła się zagoić, potrzebne jest sprawne działanie układu immunologicznego. Niestety zbyt wysoki poziom glukozy we krwi znacznie osłabia funkcjonowanie komórek odpornościowych. Finalnie powstałe rany nie chcą się goić.

Rana powoduje u chorego nie tylko ból i dyskomfort, ale może prowadzić również do znacznie groźniejszych konsekwencji. Zaawansowane zniszczenie tkanek uniemożliwia tradycyjne leczenie, a jedynym wówczas rozwiązaniem staje się amputacyjne usunięcie fragmentu kończyny. Bardzo istotne jest więc edukowanie pacjentów, uświadamianie ich o powadze sytuacji i niebagatelizowanie nawet najdrobniejszych uszkodzeń skóry^[4].

Gojenie ran w cukrzycy a wibroterapia

Naukowcy z Uniwersytetu Illinois w Chicago udowodnili, że prostym i stosunkowo szybkim sposobem wspomagającym gojenie ran w cukrzycy jest wibracja o niskiej amplitudzie. Timothy Koh, profesor kinezjologii i żywienia z Uniwersytetu Illinois przyznał, że zaintrygowały go wcześniejsze doniesienia o pozytywnym wpływie wibracji na regenerację tkanki kostnej.

Prof. Koh wraz ze współpracownikami podjęli się analizy wpływu wibracji na leczenie przewlekłych ran. W badaniach naukowych wykorzystano myszy, które poddawane były bodźcowi wibracyjnemu pięć razy w tygodniu po 30 minut. Zaobserwowano, że rany u myszy poddawanych wibracji goją się znacznie szybciej niż u zwierząt z grupy kontrolnej. Stwierdzono, że wibracja pobudza angiogenezę i ziarninowanie. Ponadto zwiększa ekspresję czynników wzrostu i chemokin.

Jak podkreślił profesor T. Koh “zaletą wibracji o niskiej amplitudzie jest jej bezinwazyjność oraz to, że jest już testowana na ludziach w zapobieganiu utracie tkanki kostnej”. Naukowcy ze Stanów Zjednoczonych niebawem planują potwierdzić swoje wyniki poprzez przeprowadzenie badań na pacjentach z trudno gojącymi się ranami^[5].

Żródła:

1. Ogurtsova K., da Rocha Fernandes J. D., Huang Y., Linnenkamp U., Guariguata L., Cho N. H. i wsp. (2017): IDF Diabetes Atlas. Global estimates for the prevalence of diabetes for 2015 and 2040. w: Diabetes research and clinical practice 128, s. 40–50. DOI: 10.1016/j.diabres.2017.03.024.
2. URL: http://nfz.gov.pl/nfz-blizej-pacjenta/cukrzyca/ [dostęp 21.03.2018].
3. URL: https://www.cdc.gov/diabetes/basics/type1.html [dostęp 21.03.2018].
4. URL: https://www.woundcarecenters.org/article/living-with-wounds/how-diabetes-affects-wound-healing [dostęp 21.03.2018].
5. URL: https://www.dermatologia-praktyczna.pl/a1018/Zastosowanie-wibracji-przydatne-w-leczeniu-przewleklych-ran-u-chorych-z-cukrzyca.html/m141 [dostęp 21.03.2018].