W Instytucie Kultury Fizycznej PWSZ w Nowym Sączu przeprowadzono badanie wpływu wibroterapii, aplikowanej w pozycji leżącej (nośnik wibracji: Aparat RAM Vitberg+, Moduł Metabolizm, program F Metabolizm), na gospodarkę lipidową organizmu człowieka. Celem badania było wskazanie wzajemnych zależności składowych profilu lipidowego, jako czynnika oddziałującego na kondycję układu krwionośnego. Badanie potwierdziło wpływ zabiegów wibracyjnych na zmianę wartości profilu lipidowego.

• Po 21 dniach zabiegów z wykorzystaniem wibroterapii nastąpiło znamienne obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego (z 6.16 ±0.77 do 5.79 ±0.79) i cholesterolu LDL ( z 3.76 ±0.69 do 3.38 ±0.68 ) w grupie eksperymentalnej.
• W grupie z terapią wibracyjną obwód bioder badanych kobiet zmniejszył się  z 107.36 ±5.87 do 106.42 ±5.63.
• Wyliczone z profilu lipidowego wskaźniki aterogenności (miażdżycowe) uległy poprawie po zabiegach terapii wibracyjnej.

Opracowano na podstawie:

Impact of oscillatory-cycloid vibration interventions on body composition, waist and hip circumference, and blood lipid profile in women aged over 65 years with hypercholesterolaemia. Piotrowska Anna, Bigosińska Monika, Potok Halina, Cisoń Apanasewicz Urszula, Czerwińska Olga, Tota Łukasz, Zuziak Roxana, Pałka Tomasz, Pilch Wanda. Menopause Rev 2018; 17(4): 161-167

Badana populacja

Badaniami objęto grupę kobiet po 65 roku życia, uczestniczek Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Nowym Sączu, które pisemnie wyraziły chęć udziału w projekcie badawczym. Zastosowano następujące kryteria wykluczenia:

• stosowanie używek (w okresie przynajmniej dwóch tygodni przed rozpoczęciem badań),
• wcześniejsze korzystanie z zabiegów terapii wibracyjnej,
• przyjmowanie leków  i/lub suplementów diety wpływających na metabolizm lipidów osoczowych,
• negatywna kwalifikacja lekarska w kierunku: przeciwwskazań do terapii wibracyjnej, ogólnej oceny ogólnego stanu zdrowia,
• wysoki poziom aktywności fizycznej,
• diety specjalne lub wykluczające obecnie oraz do 3 miesięcy przed rozpoczęciem projektu.  

Procedura badania

Przed rozpoczęciem oraz po zakończeniu serii zabiegów, wykonano badania składu ciała oraz dokonano pomiarów obwodów pasa i bioder. Określono: wysokość ciała, masę ciała oraz poszczególne jej składowe za pomocą densytometru (Densytomer GE Healtcare Prodigy, USA). Na podstawie składu ciała, oprogramowanie densytometru wyliczyło wskaźnik dystrybucji tkanki tłuszczowej A/G Ratio (procentowy stosunek tkanki tłuszczowej androidalnej i gynoidalnej).

Krew żylna do badań biochemicznych została pobrana przed rozpoczęciem zabiegów (0), w 21 dniu rano, oraz tydzień po ich zakończeniu, w każdym przypadku na czczo, minimum 12 godzin po ostatnim posiłku. Z krwi pełnej oznaczano cholesterol całkowity (TC, total cholesterol), trójglicerydy  (TG, trigliceride), cholesterol frakcji HDL (HDL, high density lipoprotein cholesterol) oraz cholesterol frakcji LDL (LDL-C, low density lipoprotein cholesterol).

Z uzyskanych wyników obliczono wskaźniki aterogenności: CI (wskaźnik ryzyka Castelli I): TC / HDL-C; C II (wskaźnik ryzyka Castelli II): LDL-C / HDL-C; TG / HDL; AIP (wskaźnik aterogenny osocza): log (TG / HDL-C); i AC (współczynnik aterogenny): TC – HDL-C / HDL-C.

Wykorzystanie wibroterapii w badaniu

Wszystkie badane osoby poddawane były dwóm 30-minutowym zabiegom wibroterapii 5x w tygodniu, przez okres 21 dni. Kobiety poddano terapii wibracyjnej, w pozycji leżącej, na brzuchu. Zabiegi były wykonywane dwa razy dziennie po 30 min, od poniedziałku do piątku, w godzinach przedpołudniowych. Jako źródło wibracji zastosowano Rehabilitacyjny Aparat Masujący Vitberg+ (RAM Vitberg+ Moduł bazowy + Moduł Metabolizm), wyrób medyczny klasy IIa. Bodziec terapeutyczny stanowiły wibracje cykloidalne (CV), kierowane w trzech prostopadłych kierunkach (3D), wywołujące drgania przerywane o zmiennych wartościach częstotliwości, amplitudy i przyśpieszenia, mieszczących się w zakresach: f=20-52 Hz, A= 0,1-0,5 mm, a= 6,9-13,5 m/s².

Grupa kontrolna otrzymywała identyczne zabiegi z wykorzystaniem specjalnie przygotowanych modułów placebo (Vitberg, Polska), w których dokonano modyfikacji elementów wykonawczych. Aparat placebo wyglądał i wytwarzał dźwięk zbliżony do aktywnego tak, by utrzymać zaślepienie przydziału do grupy.

Wyniki badań

Terapia wibracyjna, w pozycji leżącej, na brzuchu, za pomocą Rehabilitacyjnego Aparatu Masującego Vitberg⁺ (RAM Vitberg⁺), stosowana regularnie, korzystnie wpływa na obniżanie poziomu całkowitego cholesterolu i cholesterolu LDL u osób z hipercholesterolemią. Wibracje cykloidalne stosowane regularnie przez 21 dni miały korzystny wpływ na spadek wskaźników aterogenności u kobiet w wieku powyżej 65 lat ze zdiagnozowaną hipercholesterolemią. Wskaźnik aterogenności (wskaźnik miażdżycowy) służy do określenia wzajemnych stosunków między lipidami. Przekroczenie danych prawidłowych związane jest z zwiększeniem ryzyka rozwoju miażdżycy.

Po 21 dniach terapii obniżył się wskaźnik AIP w grupie badanej.

W grupie tej zaobserwowano także zmniejszenie obwodu bioder.

Zmiany stężenia poszczególnych frakcji lipidogramu u kobiet

Wyniki przedstawiono jako wartości średnie wraz z odchylenia standardowe. p Test T-Studenta dla prób niezależnych. różnic między grupami. p* jednoczynnikowa ANOVA z powtarzanymi pomiarami. Ocena różnic wewnątrz grupy.

Wskaźniki aterogenności kobiet z grupy eksperymentalnej i kontrolnej

CI, CII, AC test T Studenta, AIP test U Manna Whitneya , p Zmiana wewnątrz- grupowa CI,CII T studenta, AIP test kolejności par Wilcoxona zaznaczone wyniki są istotne z p <,05000

Komentarz

Jak sugerują wyniki badania, wibracja może być stosowana jako substytut aktywności fizycznej. Rytmiczny skurcz i rozkurcz mięśni szkieletowych, wymuszony przez urządzenie aplikujące drgania, wywołuje reakcję całego ciała i powoduje uruchomienie licznych grup mięśniowych. W pracy McGee-Lawrence wskazano, że trening wibracyjny daje porównywalne efekty jak wystandaryzowany trening na bieżni. Wskazano jego korzystny wpływ na zmianę masy ciała, tolerancję glukoz, stan włókien mięśniowych oraz parametry pracy i stłuszczenia wątroby. Analizując wyniki badań, dotyczących wskaźników dystrybucji tkanki tłuszczowej, można wskazać istotny wpływ wibracji oscylacyjno-cykloidalnej na zmniejszenie jedynie obwodów bioder u kobiet z grupy eksperymentalnej oraz tendencję poprawy wskaźników aterogenności.

Nie odnotowano natomiast istotnych zmian w składzie ciała badanych, poddawanych wibromasażom w pozycji leżącej, na brzuchu w odróżnieniu do badań, gdzie polepszeniu uległ skład ciała osób zdrowych i cierpiących na cukrzycę typu II, a czynnikiem terapeutycznym była wibracja aplikowana w pozycji stojącej.

Zabiegi wibracyjne są ciekawą alternatywą dla osób z przeciwwskazaniami do wykonywania aktywności fizycznej lub wykazujących kinezjofobię, stanowiąc ekwiwalent aktywności fizycznej.  

Więcej w: