Korzystny wpływ wibracji całego ciała na kontrolę glikemii i kompleksową terapię cukrzycy typu 2

Cukrzyca typu 2 (type 2 diabetes mellitus, T2DM), choć charakteryzuje się zaburzoną gospodarką węglowodanową z utrudnionym obniżaniem poziomu glukozy, to jednak pacjenci, szczególnie w podeszłym wieku, narażeni są na indukowaną leczeniem hipoglikemię; a ponadto upadki i objawy depresyjne. Badania pokazują, że trening fizyczny wnosi niezwykle pozytywny wpływ na sprawność funkcjonalną, kontrolę glikemii i dobre samopoczucie psychiczne u pacjentów w podeszłym wieku, zapewniając kompleksowe leczenie cukrzycy. Często jednak osobom starszym brakuje odpowiedniej mobilizacji do wykonywania regularnych aktywnych ćwiczeń. Do pewnego stopnia może tu jednak pomóc wibroterapia, jako czynnik biernie aktywizujący układ nerwowo-mięśniowy i podnoszący metabolizm. Dlatego japońscy naukowcy postanowili zbadać wpływ szczególnego rodzaju wibroterapii, mianowicie wibracji całego ciała (whole-body vibration, WBV) na zdrowie starszych pacjentów z T2DM.

• Tylko w grupie WBV obserwowano poprawę sprawności m.in. w teście TUG [czas testu w grupie kontrolnej nie zmienił się istotnie, podczas gdy w grupie WBV spadł z 7,0 ± 1,0 do 6,6 ± 0,9 s].
• Tylko grupa WBV wykazała znaczącą poprawę glikemii, na podstawie analizy poziomu trwale glikowanej hemoglobiny HbA1C, który z 7,2 ± 0,8 spadł do 6,9 ± 0,5.
• WBV poprawiło wyniki kwestionariuszy oceniających jakość życia z cukrzycą (DTSQ i GDS), podczas gdy w grupie kontrolnej nie odnotowano istotnych statystycznie zmian.
• Podczas badania nie wystąpiły zdarzenia hipoglikemii.
• Poziom wykonalności programu WBV przez pacjentów wyniósł 93,3 ± 8,0 %.

Opracowano na podstawie:

Favorable Effects of 24-Week Whole-Body Vibration on Glycemic Control and Comprehensive Diabetes Therapy in Elderly Patients with Type 2 Diabetes. Kitamoto T, Saegusa R, Tashiro T, Sakurai T i wsp.  Diabetes Ther. 2021 Jun;12(6):1751-1761.

Badana populacja

Analizie poddano 26 starszych pacjentów (wiek powyżej 65 lat) z T2DM (grupa WBV: n = 14; grupa kontrolna bez wibracji: n = 12).

Procedura badania

Program WBV prowadzono przez 6 miesięcy. Grupie kontrolnej nie podawano WBV ani nie stosowano żadnych interwencji, poza doradztwem treningowym odpowiednim do stanu badanych {zapewne celem wdrożenia go po programie eksperymentalnym; przyp. red.}, które również było prowadzone w grupie WBV. Pierwszorzędowym celem badawczym była ocena sprawności funkcjonalnej, dokonywana za pomocą testu wstań i idź (Timed Up and Go, TUG), testu usiądź i wstań (sit-to-stand, SST), pomiaru długości kroku i testu chwytu. Drugorzędowym celem była globalna kontrola glikemii oraz ocena ankietowa: Kwestionariusza Satysfakcji z Leczenia Cukrzycy (Diabetes Treatment Satisfaction Questionnaire, DTSQ) oraz Skali Depresji Geriatrycznej (Geriatric Depression Scale 15, GDS). Analiz wybranych cech dokonywano przed vs po interwencji.

Wykorzystanie wibracji w badaniu

Stosowano platformę wibracyjną Power-Plate pro6 + (TM, USA), na której pacjenci wykonywali jedną 15-minutową sesję trzy razy w tygodniu przez 24 tygodnie (w sumie 72 sesje, zachowując co najmniej 1 dzień przerwy pomiędzy sesjami. Podczas każdej sesji pacjenci wykonywali na platformie 11 rodzajów pozycji, dobranych w taki sposób, aby maksimum oddziaływania wibracyjnego przekładało się kolejno na wybrany mięsień docelowy. Pomiędzy pozycjami, które utrzymywane były przez 30-60 s, uczestnicy mieli 30 s czasu na regenerację. Stosowano częstotliwości wibracji z zakresu 30-39 Hz oraz amplitudy z zakresu 2-4 mm.

Wyniki

Tylko w grupie WBV obserwowano poprawę w teście TUG i SST [TUG: 7,1 ± 0,9 lub 7,1 ± 0,8 vs 7,0 ± 1,0 lub  6,6 ± 0,9 [s], P = 0,63 lub 0,01 – odpowiednio grupa kontrolna vs WBV; SST: 10,4 ± 1,9 lub 11,3 ± 2,4 vs 9,7 ± 2,3 lub 9,5 ± 2,1 [s], P = 0,62 lub P < 0,01 – odpowiednio grupa kontrolna vs WBV]. Grupa WBV wykazała znaczącą poprawę poziomów trwale glikowanej hemoglobiny HbA1C (7,2 ± 0,8 vs 6,9 ± 0,5, P < 0,01) oraz wyników DTSQ i GDS, podczas gdy w grupie kontrolnej nie odnotowano istotnych statystycznie zmian tych parametrów. Podczas badania nie wystąpiły zdarzenia hipoglikemii. Poziom wykonalności programu WBV przez pacjentów wyniósł 93,3 ± 8,0 %.

Komentarz

Autorzy prezentowanego artykułu podsumowują, że zastosowanie wibroterapii w formie 6-miesięcznego programu ćwiczeń WBV podczas pobytu pacjentów w szpitalu było dobrze tolerowane, bezpieczne i potencjalnie skuteczne w kontroli glikemii. Ponadto poprawiało równowagę, zapobiegając upadkom, jak również pozytywnie wpływało na nastrój starszych pacjentów z T2DM. Sugeruje się zatem prowadzenie dalszych badań klinicznych nad wpływem WBV na leczenie cukrzycy.

Więcej w: